Rotasyon, İlitam ve Fahriler KPDK’nın Gündem Maddesi

Bu kategoride yer alan bütün sınıflar için Din Hizmetleri Tazminatı’ nın kanunun imkan tanıdığı yüzde 175 üzerinden ödenmesi konusunda düzenleme yapılmalıdır.

Bilindiği üzere, 666 sayılı “Kamu Görevlilerinin Mali Haklarının Düzenlenmesi Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname” 02/11/2011 tarihinde resmi gazetede yayımlanmıştır. Söz konusu KHK kamu görevlileri arasındaki ücret dengesizliğinin giderilmesi maksadıyla çıkarılmış olmasına rağmen; aşağıda arz ve izah edilen sebeplerle, Diyanet İşleri Başkanlığı personelinden, Kararnameye ekli (I) SAYILI CETVEL’in 6. sırasının (a) bendinde yer alan “vaiz ve eğitim görevlileri” ile (b) bendinin kapsamına giren murakıpların mali haklarında emsallerine uygun olarak gerekli düzenleme yapılmadığı anlaşılmıştır.

Diyanet İşleri Başkanlığı mevzuatında “il müftü yardımcısı, ilçe müftüsü, eğitim görevlisi, vaiz, murakıp ve müdürler birbirine yakın ve eşdeğer kadrolar olarak düzenlenmiştir. Bu kadrolarda istihdam edilecek personelin mesleğe girme şartları konusunda da birbirine yakın düzenlemeler söz konusudur. Eğitim görevlileri ve vaizlerin mesleğe girebilmeleri için ilçe müftülüğünde olduğu gibi dört yıllık dini yüksek öğrenimin yanında Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından açılan ihtisas kursunu (30 ay süreli) bitirmeleri ya da ilahiyat alanında doktora yapmaları gerekmektedir.

Diğer taraftan eğitim görevlileri ve vaizler, 657 sayılı Kanunun “Din Hizmetleri Tazminatı” bölümünde diğer din hizmetleri personelinden ayrılarak “a) İl müftü yardımcısı, ilçe müftüsü, eğitim görevlisi ve mesleğiyle ilgili yüksek öğrenim mezunu olup “vaiz” kadrosunda bulunanlar” şeklinde il müftü yardımcıları ve ilçe müftüleriyle aynı kategoride yer almaktadır.

Öte yandan eğitim görevlileri, müftü ve vaiz yetiştirmek üzere açılmış olan eğitim merkezlerinde görev yapmakta, murakıplar taşrada il müfettişliği görevini ifa etmektedirler. Ancak ek ödeme oranları vaiz ve eğitim görevlisi kadrolarında bulunanlar için % 66, murakıplar için % 65 (bu oran imam-hatip ve müezzin kayyım gibi diğer personel için de aynıdır) olarak belirlenmiştir. Ek ödeme oranı ilçe müftüsü ve şube müdürleri için ise %170 olarak belirlenmiştir.

Halen yürürlükte bulunan “Din Hizmetleri Tazminatı” da il müftü yardımcısı ve ilçe müftüleriyle aynı grupta yer almalarına rağmen eğitim görevlisi ve vaizler için % 125 olarak düzenlenmiştir. Kanuni üst sınırı % 175 olan din hizmetleri tazminatı, il müftü yardımcıları ve ilçe müftüleri için ise yüzde 170 olarak uygulanmaktadır.

Eğitim görevlisi, vaiz ve murakıp kadrolarında istihdam edilen personelin mağduriyetlerinin önlenmesi, mali haklarının korunması ve nitelikli elamanların istihdamında sıkıntı yaşanmaması maksadıyla tazminat ve ek ödemelere ilişkin iyileştirici düzenleme yapılmalıdır.

1 3000

2 2200

3 1600

4 1100

5 900

6 800

7 500

8 450

Aynı unvan ve sınıfta olmasına rağmen farklı fakülte mezunlarına uygulanan oranlar:

1 2200

2 1600

3 1100

4 800

Aynı düzeyde eğitim gören personeller arasındaki eşitsizliğin giderilmesi ve lisans eğitiminin ödüllendirilerek teşvik edilmesi için ek gösterge puanlarının denkleştirilmesi şarttır.

(3)24/02/1968 tarihli ve 1005 sayılı İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun, 03/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun ve 12/04/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun ücretsiz veya indirimli tarife uygulanması ile ilgili hükümleri saklıdır.

(4)Bakanlar Kurulu birinci fıkra hükmünden muaf tutulacak kişi veya kurumları tespit etmeye yetkilidir.

(5)Bu Kanunun yayımı tarihinden önce üçüncü fıkrada belirtilen kanunlar dışında; kanun, kanun hükmünde kararname, tüzük, yönetmelik, genelge ve benzeri düzenleyici işlemler ile diğer idari işlemlerle tesis edilmiş bulunan ücretsiz veya indirimli tarife uygulamalarına 31/12/2001 tarihinden itibaren son verilir.” şeklinde düzenlenerek maddenin 1. Fıkrası belediye hizmetlerinin kullanımında herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulanamayacağı belirtilmiştir.

Yine aynı maddenin 4.fıkrası ise belediye hizmetlerinin kullanımında indirim veya ücretsiz kullanma hakkı bakanlar kurulu kararı ile tespit edilebilir şeklinde düzenlenmiş bu hükme binaen de 2002/3654 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmetlerden Ücretsiz veya İndirimli Olarak Faydalanacakların Tespitine İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı çıkarılmıştır.

Somut durumda Kur’an Kursu Öğreticileri kur’an kurslarına ulaşım sağlarken toplu ulaşım hizmetlerinden indirimsiz olarak yararlanmaktadırlar. Söz konusu öğreticiler aynı öğretmenler gibi eğitim hizmeti vermektedirler. Bu nedenle yukarıda belirtilen Bakanlar Kurulu kararına Kur’an Kursu Öğreticileri de dahil edilerek 4736 sayılı Kanun’un 1.maddesinin 3.fıkrası uyarınca toplu ulaşım hizmetlerinden indirimli yararlanmaları sağlanmalıdır.

–2015 yılında aynı yerde 20 yılını dolduran cami görevlileri,

–2016 yılında aynı yerde 15 yılını dolduran cami görevlileri,

–2017 yılında ise aynı yerde 8 yılını dolduran cami görevlileri kapsayacağı ifade edilmiştir.

şeklinde zorunlu yer değişikliği uygulanacaktır.

Diyanet İşleri Başkanlığı’nın açıkladığı yeni Yönetmelikte yer değiştirmelerde aranan verim tamamen tek taraflı ve çalışanı mağdur etmeye dönüktür.Öyle ki, Başkanlık 2014 yılında 25 yıl üzerinde görev yapan camii görevlilerine rotasyon uygulanmış ve bir çok sıkıntıyı beraberinde getirmiştir. 2015 yılında Rotasyon uygulaması gerçekleştirilememiş ve askıya alınmıştır. Bu durum bu gün içinde hala belirsizliğini korumaktadır.

Kamuda çalışan tüm taşeronlara kadro verilmesi için hazırlanan kanun teklifine eşitlik ilkesi gereği Fahri/Geçici Kur’an Kursu Öğreticilerinin de dahil edilmesi gerekir.

Diyanet İşleri başkanlığına uzun süredir kadro tahsisi yapılmadığından Başkanlıktaki kadro açığı büyümekte ve personel sayısı azalmaktadır. Başkanlık da bu açığı iç mevzuatında yer alan hükümlere göre vekil/fahri/geçici şeklinde yaptığı istihdamlarla kapatmaya çalışmaktadır.

Diyanet İşleri Başkanlığı’na uzun süredir kadro tahsisi yapılmadığından başkanlıktaki kadro açığı büyümekte ve personel sayısı azalmaktadır. Başkanlık bu açığı iç mevzuatında yer alan hükümlere göre vekil/fahri/geçici statüde personel çalıştırarak kapatmaya çalışmaktadır.

Yeni Teşkilat Kanunu çerçevesinde yayımlanan, D.İ.B. Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 18’inci maddesinin 1/ç bendine göre murakıpların atama usulü, Diyanet merkez ve taşra teşkilatında üst düzey görevlerde bulunan personelle birlikte, İnsan Kaynakları Genel Müdürünün teklifi üzerine Başkan onayı ile yapılacağı hükme bağlanmış, aynı yönetmeliğin 32/1-b maddesine göre de murakıp, İşletme müdür yardımcısı, şube müdürü, yayınevi satış müdürü, vaiz ve cezaevi vaizi ile eşdeğer kadro olarak kabul edilerek 2. Kademede yer almıştır.

Aşağıdaki tablodan da anlaşılacağı üzere, 3’üncü, 4’üncü, 5’inci hatta 6’ncı kademede yer alan memurların tazminat ve ek ödeme oranları bile, 2’nci kademedeki murakıpların tazminat ve ek ödeme oranlarından daha yüksek tutulduğu ve murakıpların, alt kademedeki pek çok memurdan bile daha az ücret aldıkları görülmektedir.

Sayıları yüz bini aşan Diyanet taşra teşkilatındaki hizmetlerinin denetiminin artık bir ihtiyaç olduğu ve murakıplığın yeniden ihdasını sağlayan son 653 Sayılı KHK. ile, şimdiye kadar sadece cami hizmetlerini denetleyen bir murakıp anlayışından, “.. İl ve ilçe müftülüklerine bağlı olarak taşra teşkilatında Başkanlıkça yürütülen hizmetlerin denetimiyle görevli..” murakıp anlayışına geçildiği anlaşılmaktadır.

Ancak, bütün Devlet kurumları yaptıkları mevzuat değişiklikleri ile, çalıştırdığı personelin çalışma şartları, idari, mali ve özlük haklarının iyileştirilmesini amaçladığı gibi, Başkanlığımızda taşra teşkilatında yürüttüğü hizmetleri en iyi şekilde denetleyebilmesi için çalıştırdığı denetim elemanlarının çalışma şartları, idari, mali ve özlük haklarında gerekli iyileştirmeleri yapması haklı bir beklenti oluşturmaktadır. Milli Eğitim Bakanlığı ve Maliye Bakanlığı gibi diğer Devlet kurumlarının örneklerinden de hareket edilerek (İlköğretim Müfettişi/Eğitim Müfettişi/Denetmeni ile Vergi Denetmeni/Müfettişliği düzenlemeleri), yıllarca bir müfettiş gibi hizmet ettiği halde, denetlediği memurların çoğundan daha az bir ücret alan murakıpların hak ettikleri statü ve unvana kavuşturulmaları, denetim, inceleme, soruşturma ve ön inceleme gibi belli bir uzmanlık gerektiren Başkanlık hizmetlerinin zamanında, yerinde etkin ve verimli bir şekilde yapılmasını da sağlayacaktır.

Başkanlığımızın, İl Milli Eğitim Müdürlüklerindeki Eğitim Müfettişliği veya Eğitim Denetmenliği örneklerini de değerlendirerek, İl Müftülüklerine bağlı İl Teftiş Kurulu veya İl Denetim Başkanlığı oluşturulması ve mevcut murakıpların Müftülük Müfettişi veya Müftülük Denetmeni unvanı verilmek suretiyle statü, özlük ve mali haklarında iyileştirmeler yapılmalıdır.

(3) Kendi sıfatlarından istifade ederek kanuna göre kazanılmış olan haklara muhalif iş ve sözlerde bulunmaya, bir kimseyi icbar ve ikna eden din reis ve memurları hakkında dahi baladaki fıkrada yazılı ceza tertip olunur.

(4) Bunlardan biri dini sıfatından istifade ederek, birinci fıkrada yazılı fiillerden başka bir cürüm işlerse altıda bir miktarı çoğaltılmak şartıyla o cürüm için kanunda yazılı olan ceza ile mahkûm olur.

(5) Şu kadar ki kanun işbu sıfatı esasen nazarıitibara almış ise cezayı çoğaltmaya mahal yoktur.” şeklinde düzenlenmiştir.

TCK’nın 219. maddesi ile din görevlilerine hükümet icraatlarını eleştirme yasağı vardır. Din görevlilerini siyasi açıklamalarda bulundu şeklinde son derece suiistimale açık suçlamalarla karşı karşıya bırakan ve temel hak ve özgürlüklere, din ve vicdan özgürlüğüne ve fikir özgürlüğüne aykırı olan ve hiçbir kamu görevlisine getirilmeyen bu yasağın din görevlilerine getirilmesi hukukun temel ilkelerinden olan ve Anayasamızın 10. maddesinde ifadesini bulan eşitlik ilkesine de aykırıdır. Bu madde yasa metninden tamamen çıkarılmalıdır.

Ayrıca 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. Maddesinde düzenlenen disiplin cezalarında bu konu ile ilgili düzenlemeler mevcuttur. Örneğin 657 sayılı yasada siyasi partiye girmek disiplin cezası olarak düzenlenmektedir.

4721 s.TÜRK MEDENİ KANUNU

I. BAŞVURU MAKAMI

Madde 134 – Birbiriyle evlenecek erkek ve kadın, içlerinden birinin oturduğu yer evlendirme memurluğuna birlikte başvururlar.

Evlendirme memuru, belediye bulunan yerlerde belediye başkanı [, MÜFTÜ] veya bu işle görevlendirece [KLERİ] ğimemur, köylerde muhtardır.

1. TÖREN YERİ

Madde 141 – Evlenme töreni, evlendirme dairesindeevlendirme memurunun ve ayırt etme gücüne sahip ergin iki tanığın önünde açık olarak yapılır. Ancak, tören evleneceklerin istemi üzerine evlendirme memurunun uygun bulacağı diğer yerlerde de yapılabilir.

2. TÖRENİN ŞEKLİ

Madde 142 – Evlendirme memuru, evleneceklerden her birine birbiriyle evlenmek isteyip istemediklerini sorar. Evlenme, tarafların olumlu sözlü cevaplarını verdikleri anda oluşur. Memur, evlenmenin tarafların karşılıklı rızası ile kanuna uygun olarak yapılmış olduğunu açıklar.

3. AİLE CÜZDANI VE DİNİ TÖREN

Madde 143 – Evlenme töreni biter bitmez evlendirme memuru eşlere bir aile cüzdanı verir.

Aile cüzdanı gösterilmeden evlenmenin dini töreni yapılamaz.

Evlenmenin geçerli olması dini törenin yapılmasına bağlı değildir.

5237 s. TÜRK CEZA KANUNU

AİLE DÜZENİNE KARŞI SUÇLAR

BİRDEN ÇOK EVLİLİK, HİLELİ EVLENME, DİNSEL TÖREN

Madde 230 – (1) Evli olmasına rağmen, başkasıyla evlenme işlemi yaptıran kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) Kendisi evli olmamakla birlikte, evli olduğunu bildiği bir kimse ile evlilik işlemi yaptıran kişi de yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır.

(3) Gerçek kimliğini saklamak suretiyle bir başkasıyla evlenme işlemi yaptıran kişi, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(4) Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan suçlardan dolayı zamanaşımı, evlenmenin iptali kararının kesinleştiği tarihten itibaren işlemeye başlar.

(5) Aralarında evlenme olmaksızın, evlenmenin dinsel törenini yaptıranlar hakkında iki aydan altı aya kadar hapis cezası verilir. Ancak, medenî nikâh yapıldığında kamu davası ve hükmedilen ceza bütün sonuçlarıyla ortadan kalkar.

(6) Evlenme akdinin kanuna göre yapılmış olduğunu gösteren belgeyi görmeden bir evlenme için dinsel tören yapan kimse hakkında iki aydan altı aya kadar hapis cezası verilir.

Özellikle kadın haklarını ve onurunu korumak için önce resmi nikah kıyılmalıdır. Resmi nikah olmadan dini nikah kıyılmamalıdır. Ancak yıllardır var olan bu yasağa rağmen halkımız din görevlisini söz, nişan ve düğüne çağırıp dini nikah kıymasını istemektedir. Bir nevi teamül haline gelmiş olan bu uygulama yasalarla çeliştiği için en çok din görevlilerini mağdur etmektedir.

Halkın dini hassasiyetlerinden kaynaklanan ve uzun yıllardır teamül haline gelmiş olan bu uygulamaları kaldırmak mümkün olmadığına göre, uygulamaların suç olmaktan çıkaracak basit bir düzenleme yapmak mümkün gözükmektedir.

Sorunun çözümü; belediye memuruna, nüfus memuruna hatta gemi kaptanına tanınan nikah kıyma yetkisinin müftülere de tanınmasıdır.